Hội thảo còn có sự tham gia của đại diện các đơn vị thuộc Bộ Công Thương; Các viện nghiên cứu chuyên ngành; cơ quan kiểm nghiệm, tổ chức chứng nhận chất lượng, hiệp hội ngành hàng, cùng đại diện các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu tinh bột sắn trên cả nước. 

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ôông Nguyễn Việt Tấn nhấn mạnh: Hội thảo được tổ chức nhằm tập trung trao đổi, làm rõ và giải quyết những nội dung, ý kiến đóng góp của các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp liên quan đến Dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tinh bột sắn thực phẩm, nhằm bảo đảm quy chuẩn được xây dựng phù hợp thực tiễn, đáp ứng yêu cầu quản lý và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình áp dụng.

Theo số liệu của The Business Research Company (TBRC), quy mô thị trường tinh bột sắn toàn cầu năm 2024 đạt khoảng 4,74 tỷ USD và dự kiến tăng lên 5,01 tỷ USD vào năm 2025. Trong bức tranh đó, Việt Nam hiện đứng thứ hai thế giới về xuất khẩu tinh bột sắn, chỉ sau Thái Lan, và nằm trong nhóm các quốc gia có công nghệ chế biến tiên tiến hàng đầu khu vực Đông Nam Á. 

Tính đến tháng 9 năm 2025, kim ngạch xuất khẩu sắn và sản phẩm từ sắn của Việt Nam đạt khoảng 2,3 triệu tấn, tương đương 711,5 triệu USD, tăng hơn 12% so với cùng kỳ năm trước. Thị trường lớn nhất của tinh bột sắn Việt Nam là Trung Quốc, chiếm gần 49% tổng lượng nhập khẩu của quốc gia này. 

Những con số này cho thấy tiềm năng to lớn của ngành hàng sắn, song cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc kiểm soát chất lượng, truy xuất nguồn gốc và thống nhất quy chuẩn sản xuất. Trên thực tế, việc sản xuất trong nước vẫn còn phân tán, công nghệ chế biến không đồng đều, thiếu thống nhất về tiêu chí chất lượng, dẫn đến sản phẩm có sự chênh lệch đáng kể giữa các cơ sở, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín của tinh bột sắn Việt Nam trên thị trường xuất khẩu.

Thực tế hiện nay, các sản phẩm tinh bột sắn trong nước chưa có bộ quy chuẩn kỹ thuật quốc gia chung, khiến chất lượng giữa các cơ sở sản xuất còn chênh lệch, gây khó khăn cho quản lý và làm giảm uy tín của hàng Việt trên thị trường quốc tế. Trước thực trạng đó, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công đã chủ trì xây dựng Dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tinh bột sắn thực phẩm. 

Mục tiêu của quy chuẩn là thiết lập khung tiêu chí kỹ thuật thống nhất trên phạm vi toàn quốc, kiểm soát chặt chẽ các yếu tố ảnh hưởng đến an toàn sức khỏe người tiêu dùng, đồng thời giúp doanh nghiệp trong nước nâng cao năng lực sản xuất và đáp ứng tốt hơn các yêu cầu hội nhập. Dự thảo được xây dựng trên cơ sở hài hòa với các tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt là bộ tiêu chuẩn CODEX STAN 192-1995 của FAO/WHO, cùng với các quy chuẩn hiện hành của Thái Lan, Trung Quốc và khu vực Đông Phi. Việc tiếp cận theo hướng này không chỉ đảm bảo tính tương thích trong thương mại quốc tế mà còn mở rộng cơ hội xuất khẩu cho sản phẩm tinh bột sắn của Việt Nam.

Theo nội dung dự thảo, tinh bột sắn thực phẩm phải đáp ứng hàng loạt chỉ tiêu kỹ thuật về lý – hóa và vi sinh, bao gồm: hàm lượng tinh bột ≥85%, độ ẩm ≤13%, hàm lượng tro tổng ≤0,2%, chất xơ thô ≤0,2%, trị số pH từ 5,0–7,0, độ trắng ≥90% và cỡ hạt lọt qua rây 150 µm đạt ≥95%. Ngoài ra, quy chuẩn cũng lần đầu tiên đưa vào giới hạn hàm lượng axit hydrocyanic (HCN) ≤10 mg/kg, yếu tố đặc thù nhằm bảo đảm loại bỏ nguy cơ độc tố tự nhiên trong sắn.

Bên cạnh đó, quy chuẩn kiểm soát chặt chẽ hàm lượng kim loại nặng, đặc biệt là chì (Pb) với mức tối đa cho phép ≤0,2 mg/kg, tương đương tiêu chuẩn quốc tế. Chỉ tiêu vi sinh vật cũng được quy định nghiêm ngặt, giới hạn tổng số nấm men, nấm mốc ≤10³ CFU/g nhằm ngăn ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn trong điều kiện khí hậu nóng ẩm của Việt Nam.

Việc sử dụng phụ gia thực phẩm trong quá trình sản xuất tinh bột sắn phải tuân thủ quy định tại các Thông tư của Bộ Y tế (số 24/2019/TT-BYT, 17/2023/TT-BYT và 08/2024/TT-BYT) hoặc theo tiêu chuẩn quốc tế CODEX STAN 192-1995, trong đó quy định giới hạn tối đa cho phép của lưu huỳnh dioxit (SO₂) là 50 mg/kg.

Dự thảo QCVN cũng quy định cụ thể phương pháp lấy mẫu, thử nghiệm theo các tiêu chuẩn TCVN, AOAC, ISO, EN và ISI để bảo đảm kết quả phân tích chính xác và có thể so sánh được với tiêu chuẩn quốc tế. Việc ghi nhãn, tự công bố sản phẩm, truy xuất nguồn gốc và trách nhiệm của doanh nghiệp được quy định rõ, phù hợp với Nghị định 43/2017/NĐ-CP, Nghị định 15/2018/NĐ-CP và các văn bản liên quan.

Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu tinh bột sắn phải tự công bố sản phẩm phù hợp QCVN trước khi lưu thông trên thị trường. Trên nhãn hàng hóa cần thể hiện rõ các chỉ tiêu chất lượng chính theo quy chuẩn. Sản phẩm phải được truy xuất nguồn gốc thông qua nhãn điện tử hoặc hộ chiếu số nhằm bảo đảm minh bạch và tăng niềm tin của người tiêu dùng.

Theo kế hoạch, Tổ soạn thảo Quy chuẩn sẽ tiến hành lấy ý kiến góp ý trong quý IV năm 2025. Sau đó, hồ sơ sẽ được hoàn thiện, thẩm định và trình Bộ Khoa học và Công nghệ để xem xét ban hành chính thức vào tháng 12 năm 2025. Khi có hiệu lực, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tinh bột sắn thực phẩm được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ quản lý quan trọng, giúp chuẩn hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu rủi ro về an toàn thực phẩm, đồng thời khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu nông sản toàn cầu.