Người dân hào hứng trải nghiệm xăng E10

Từ ngày 1/8, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOIL) bắt đầu tiến hành thí điểm bán xăng E10 tại 42 trạm xăng (gồm 36 điểm tại TP. Hồ Chí Minh, 4 điểm tại Hà Nội và 2 điểm tại Hải Phòng). Sau 7 ngày triển khai, có thể thấy người dân đã đón nhận khá tích cực với loại nhiên liệu thân thiện với môi trường này.

Thống kê sơ bộ cho thấy, trong những ngày đầu bán thử nghiệm xăng E10, mỗi trạm xăng tiêu thụ khoảng 1.000 lít xăng E10. Cá biệt tại một số cây xăng như cây xăng dầu PVOIL Thái Thịnh (phường Đống Đa) có ngày cao điểm vượt mốc 3.000 lít.

Một trong những yếu tố giúp xăng E10 đang được người tiêu dùng đón nhận chính là mức giá. Giá bán lẻ xăng E10 hiện được niêm yết là 19.600 đồng/lít, rẻ hơn khoảng 240 đồng/lít so với giá xăng RON 95-III hiện hành.

Ngoài ra, xăng E10 còn nhận được nhiều phản hồi tích cực nhờ tính năng thân thiện với môi trường và phù hợp với nhiều loại phương tiện. Theo PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, Giảng viên cao cấp, Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế (Đại học Kinh tế Quốc dân), việc Việt Nam triển khai thí điểm và dự kiến áp dụng đại trà xăng E10 từ năm 2026 là một bước đi hợp lý và cần thiết.

Đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh thực hiện các cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính, phát triển năng lượng bền vững cam kết mạnh mẽ đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050 của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc năm 2021 (COP 26). Điều này đòi hỏi những giải pháp thay thế khả thi đối với các phương tiện và nhiên liệu gây ô nhiễm, trong đó, xăng E10 được xem là lựa chọn phù hợp, có thể triển khai nhanh chóng.

Dù mới ở giai đoạn thí điểm, nhưng xăng sinh học E10 đang từng bước chiếm được niềm tin của người tiêu dùng. Với sự đồng hành của người dân, loại nhiên liệu này hứa hẹn sẽ trở thành một giải pháp bền vững cho giao thông đô thị trong tương lai gần.

Cần thêm những “lực đẩy” từ chính sách

Theo lộ trình, Việt Nam dự kiến bán xăng E10 trên toàn quốc từ ngày 1/1/2026.

Việt Nam có tiềm năng lớn phát triển sản xuất cồn sinh học nhờ lợi thế là quốc gia nông nghiệp có nguồn nguyên liệu dồi dào như sắn, ngô và phế phẩm nông nghiệp. Hiện Việt Nam có 6 nhà máy sản xuất ethanol đạt chuẩn dùng cho pha chế xăng sinh học với tổng công suất khoảng 750.000 - 800.000 m3/năm.

Trong đó, 3 nhà máy lớn gồm Ethanol Dung Quất, Ethanol Bình Phước và Ethanol Đồng Nai có khả năng đáp ứng đủ nhu cầu ethanol nếu thay thế hoàn toàn xăng RON95 bằng E10. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp như Petrolimex, PVOil đã đầu tư hệ thống trộn, phân phối xăng sinh học E5 từ năm 2018. Nghĩa là hạ tầng kỹ thuật và logistics cho xăng E10 đã cơ bản sẵn sàng. Dù vậy, xăng E10 vẫn cần thêm những “lực đẩy” để có thể thành sự lựa chọn hàng đầu với người tiêu dùng.

Theo một số chuyên gia, trong giai đoạn đầu triển khai sử dụng xăng E10, cần các biện pháp hỗ trợ giá như ưu đãi thuế, trợ giá ethanol đầu vào hoặc cam kết thu mua ethanol với giá ổn định nhằm tạo niềm tin cho các nhà máy sản xuất. Các nhà máy sản xuất cồn ethanol cũng cần được có cơ chế chính sách hỗ trợ về vốn, công nghệ và quy hoạch vùng nguyên liệu để ổn định và đa dạng hóa nguồn nguyên liệu.

Nhất là khi phần lớn cồn ethanol trong nước vẫn sản xuất từ sắn là nguyên liệu có trữ lượng hạn chế và hiệu suất chưa cao, khiến chi phí sản xuất tăng, khó cạnh tranh với xăng khoáng. Điều này vừa giúp thúc đẩy sự phát triển của xăng E10, đồng thời giúp hỗ trợ các doanh nghiệp nội địa cũng như người nông dân trước sự cạnh tranh từ các đối tác nước ngoài.

Đặc biệt, một điểm nghẽn lớn cần giải quyết là tâm lý người tiêu dùng. Chủ trương đưa xăng E10 vào sử dụng đại trà từ năm 2026 là bước đi phù hợp với định hướng phát triển năng lượng sạch và mục tiêu giảm phát thải mà Việt Nam đang theo đuổi. Tuy nhiên, để chủ trương này thực sự đi vào cuộc sống, yếu tố tiên quyết là phải thay đổi nhận thức và hành vi tiêu dùng nhiên liệu. 

Bài học từ quá trình triển khai xăng E5 cho thấy, nếu cho phép tồn tại song song các loại xăng khoáng mà không có chính sách truyền thông và thông tin đầy đủ, người tiêu dùng có xu hướng lựa chọn sản phẩm quen thuộc thay vì chuyển đổi sang nhiên liệu mới. Vì vậy, để thúc đẩy E10, cần có chiến dịch truyền thông mạnh mẽ dựa trên bằng chứng khoa học và minh bạch chất lượng.