Ông Quách Quang Đông - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Bộ Công Thương chủ trì buổi làm việc.
Tại buổi làm việc, Phó Cục trưởng Quách Quang Đông đã cập nhật một số nội dung về tình hình triển khai thực hiện JETP tại Việt Nam.
Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đã tiếp nhận nhiệm vụ Cơ quan thường trực của Ban Thư ký thực hiện JETP từ Bộ Tài nguyên và Môi trường (trước đây).
Sau khi đảm nhận vai trò Cơ quan thường trực của Ban Thư ký, Bộ Công Thương đã chủ động rà soát và tích cực triển khai các hoạt động nhằm thúc đẩy việc thực hiện Tuyên bố JETP.
Bộ Công Thương tiếp và làm việc với Đặc phái viên khí hậu của Liên hợp quốc và đoàn công tác của Liên hợp quốc, Chương trình phát triển Liên hợp quốc.
Việc hoàn thiện cơ chế, chính sách của Việt Nam
Phát biểu tại buổi làm việc, ông Quách Quang Đông - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công cho biết: Việt Nam xác định việc hoàn thiện cơ chế chính sách, khung khổ pháp luật là một trong những ưu tiên hàng đầu, là yếu tố then chốt để thúc đẩy chuyển dịch năng lượng theo hướng xanh, bền vững và chuyển đổi năng lượng công bằng.
Thời gian qua, các cơ chế, chính sách trong lĩnh vực năng lượng của Việt Nam đã không ngừng được bổ sung, điều chỉnh, hoàn thiện: Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Luật Điện lực (sửa đổi) năm 2024 và các Nghị định, Thông tư, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ có liên quan được ban hành nhằm tháo gỡ các vướng mắc, điểm nghẽn trong triển khai các dự án năng lượng; Quy hoạch điện VIII và Quy hoạch điện VIII điều chỉnh cùng Kế hoạch thực hiện Quy hoạch đã được phê duyệt nhằm đáp ứng yêu cầu, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và phù hợp với bối cảnh, xu thế toàn cầu.
Mặt khác, hiện nay Bộ Tài chính cũng đang chủ trì việc rà soát, nghiên cứu và phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan để khẩn trương trình Chính phủ ban hành Nghi định thay thế Nghị định 114/2021/NĐ-CP và Nghị định số 20/2023/NĐ-CP về quản lý, sử dụng ODA và vốn vay ưu đãi để tháo gỡ một số vướng mắc, bất cập trong việc tiếp nhận nguồn hỗ trợ tài chính của các nhà tài trợ ngoài.
“Như vậy có thể nói, đến thời điểm hiện tại về cơ bản các cơ chế chính sách trong lĩnh vực năng lượng của Việt Nam đã đáp ứng yêu cầu phát triển điện năng cũng như quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng”, ông Quách Quang Đông khẳng định.
Ông Quách Quang Đông – Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Bộ Công Thương chủ trì buổi làm việc.
Liên quan đến các dự án JETP, ông Đông cho biết, theo thông tin từ Nhóm các đối tác quốc tế (IPG), 8 dự án đã được xác định thuộc danh mục dự án JETP. Tuy nhiên, sau khi Hoa Kỳ tuyên bố rút khỏi JETP, 01 dự án do phía Hoa Kỳ quan tâm trước đây đã rút khỏi danh sách, do vậy còn lại 7 dự án. 02 dự án trong số 7 dự án này đã nhận được tài trợ từ IPG, bao gồm Dự án xây dựng đường dây 500kV Bình Dương - Đồng Nai (trị giá 67 triệu euro) và Dự án Thuỷ điện tích năng Bác Ái - giai đoạn 2 (trị giá 480 triệu euro); 5 dự án còn lại đang được các bên có liên quan tích cực thảo luận và một số có thể đi đến ký kết thỏa thuận tín dụng trong thời gian tới.
Đến thời điểm hiện tại, trên cơ sở đề xuất từ các Bộ, ngành, doanh nghiệp, Bộ Công Thương đã tổng hợp, rà soát và chuyển danh mục gồm 25 đề xuất dự án (trong đó có 17 dự án đầu tư và 8 dự án hỗ trợ kỹ thuật) tới IPG và GFANZ. Ngày 26/5/2025, IPG và GFANZ đã phản hồi, thống nhất lựa chọn 17 dự án phù hợp (11 dự án đầu tư và 6 dự án hỗ trợ kỹ thuật) để các nhà tài trợ và các chủ đầu tư, chủ dự án cùng xây dựng, phát triển trở thành dự án JETP. Bộ Công Thương đang tiếp tục rà soát các dự án trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh và các quy hoạch, kế hoạch của các Bộ, ngành, địa phương đã được phê duyệt để xác định dự án phù hợp tiêu chí JETP, làm cơ sở chuyển IPG và GFANZ cùng xem xét thúc đẩy.
“Bên cạnh đó, Bộ Công Thương đã phối hợp chặt chẽ với UNDP, IPG, GFANZ và các bên liên quan để thống nhất biểu mẫu đăng ký, quy trình lựa chọn dự án. Đây là căn cứ quan trọng trong việc xác định rõ dự án nào phù hợp JETP, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ dự án đăng ký đề xuất dự án”, ông Quách Quang Đông nhấn mạnh.
Ông Đông cũng chia sẻ thêm, website chính thức của JETP tại Việt Nam đã đi vào hoạt động. Đây là kênh thông tin hữu hiệu để cập nhật các hoạt động về JETP cũng như đăng tải danh mục đề xuất dự án để các bên liên quan cùng xem xét, phối hợp thúc đẩy triển khai.
Ông Selwin Hart, Đặc phái viên khí hậu của Liên hợp quốc phát biểu tại cuộc họp
Rào cản cơ chế tài chính
Việt Nam đã đặt mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8% năm 2025 và 10% giai đoạn 2026 - 2030, kéo theo nhu cầu đầu tư cho lĩnh vực năng lượng là rất lớn - ước tính cao gấp 1,5 lần mức tăng trưởng GDP. Chính phủ xác định rõ tinh thần "kiên quyết không để thiếu điện", vừa đảm bảo tăng trưởng kinh tế - xã hội, vừa đảm bảo mục tiêu chuyển dịch năng lượng công bằng, phát triển bền vững.
Tuy nhiên, quá trình chuyển dịch năng lượng công bằng tại Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là vấn đề huy động vốn đầu tư cho giai đoạn 2025 - 2035. “Do đó, chúng tôi rất mong tiếp tục nhận được sự hỗ trợ và hợp tác từ các đối tác phát triển, đặc biệt là về nguồn vốn tài chính ưu đãi và hỗ trợ kỹ thuật để giúp Việt Nam chuyển dịch năng lượng một cách bền vững và hiệu quả”, ông Đông nhấn mạnh.
Qua kinh nghiệm từ một số quốc gia khác đang thực hiện JETP như Indonesia và Nam Phi, có thể thấy rằng một trong những thách thức lớn nhất vẫn là cơ chế tài chính - làm sao để huy động đủ vốn và triển khai hiệu quả các dự án. Dù các đối tác quốc tế đã cam kết huy động 15,5 tỷ USD cho Việt Nam, nhưng đến nay số lượng dự án triển khai vẫn còn hạn chế, mức độ ưu đãi tài chính và cơ chế phân bổ còn chưa rõ ràng.
“Chúng tôi hy vọng thời gian tới sẽ có những chuyển biến tích cực hơn, với sự đồng hành chặt chẽ giữa các đối tác trong và ngoài nước, để quá trình chuyển dịch năng lượng công bằng tại Việt Nam đạt được kết quả thực chất và bền vững”, ông Quách Quang Đông nhấn mạnh.
Đồng quan điểm với Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công Quách Quang Đông, ông Selwin Hart, Đặc phái viên khí hậu của Liên hợp quốc chia sẻ, những khó khăn trong quá trình triển khai các dự án JETP tại Indonesia và Nam Phi có nhiều điểm tương đồng với Việt Nam.
“Từ nay đến cuối năm, Việt Nam cần xác định rõ mục tiêu, định nghĩa cụ thể thế nào là thành công trong tiến trình JETP. Tôi có mặt ở đây để lắng nghe và ghi nhận thông điệp, chia sẻ của Việt Nam. Những nội dung này sẽ được chúng tôi truyền tải tới IPG và các đối tác khác nhằm đảm bảo sự hỗ trợ đúng và trúng với nhu cầu của Việt Nam”, ông Selwin Hart bày tỏ.
Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc về khí hậu khẳng định sẽ truyền đạt đầy đủ những thông điệp và đề xuất của Việt Nam tới Nhóm Đối tác Quốc tế (IPG) và GFANZ. Đồng thời, ông sẽ báo cáo trực tiếp với Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc về các bước tiếp theo trong vài tuần tới.
Năm 2025 sẽ đánh dấu các cột mốc đặc biệt quan trọng với Liên Hợp quốc, đặc biệt là kỷ niệm 80 năm thành lập Liên Hợp Quốc và 10 năm Thỏa thuận Paris. Nhân dịp này, ông Selwin Hart cũng chia sẻ lại thông điệp của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc sẽ cam kết mạnh mẽ hỗ trợ Chính phủ Việt Nam và các quốc gia đang triển khai JETP để thúc đẩy các đối thoại cấp cao nhằm đẩy nhanh tiến trình thực hiện các dự án đầu tư trong khuôn khổ JETP và quá trình chuyển đổi công bằng ở các quốc gia.
JETP VIỆT NAM
