Khi các làng nghề được khôi phục, du khách có thêm trải nghiệm chân thực, còn địa phương có cơ hội tạo dựng thương hiệu đặc trưng.

UBND tỉnh đã ban hành Đề án “Bảo tồn và phát triển làng nghề giai đoạn 2023–2030” với các mục tiêu phấn đấu đến năm 2030: khôi phục ít nhất 2 nghề và 2 làng nghề truyền thống có nguy cơ mai một; công nhận mới 30 làng nghề, trong đó có 4 làng nghề gắn với du lịch; trên 80% làng nghề hoạt động hiệu quả; 95% lao động được đào tạo và nâng cao kỹ năng.

Tỉnh cũng đặt mục tiêu hằng năm mở 2–3 lớp dạy nghề; mỗi năm có thêm ít nhất 1 làng nghề truyền thống và 12 làng nghề có sản phẩm được xếp hạng OCOP; 20% làng nghề có sản phẩm được bảo hộ thương hiệu; thành lập tối thiểu 20 hợp tác xã nhằm tăng liên kết theo chuỗi giá trị. Những giải pháp này kỳ vọng tạo “cú hích” về chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa hàng hóa và ổn định việc làm cho người dân, đồng thời nâng tầm diện mạo nông thôn để thu hút du khách.

Tỉnh Nghệ An đang triển khai nhiều giải pháp nhằm đưa các làng nghề phát triển đúng lộ trình, xứng tầm với tiềm năng.

Với địa hình phong phú và nhiều điểm đến ở địa phương thuộc các huyện cũ Quế Phong, Nghĩa Đàn, Con Cuông, Kỳ Sơn…, việc phát triển làng nghề gắn với du lịch cộng đồng hứa hẹn giúp sản phẩm địa phương tiếp cận du khách dễ dàng hơn và thúc đẩy kinh tế bền vững.

Tỉnh Nghệ An đang triển khai nhiều giải pháp nhằm đưa các làng nghề phát triển đúng lộ trình, xứng tầm với tiềm năng và bắt nhịp nhanh với thời cuộc.

Phát triển làng nghề gắn với du lịch cộng đồng hứa hẹn giúp sản phẩm địa phương tiếp cận du khách dễ dàng hơn và thúc đẩy kinh tế bền vững.

Trước hết, tỉnh chú trọng bảo tồn và phát triển làng nghề gắn với phục hồi, tôn tạo các di tích, không gian làm nghề và cảnh quan đặc trưng; khôi phục lễ hội, hoạt động văn hóa dân gian, qua đó gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống trong phát triển du lịch. Nhiều sản phẩm như dệt thổ cẩm, đan lát hay các lễ hội Pu Nhạ Thầu, đền 9 Gian, đền Vạn, làng Vạc… góp phần quan trọng vào công tác bảo tồn này.

Song song, Nghệ An huy động tối đa nguồn lực xã hội và nguồn hỗ trợ của Nhà nước để tạo điều kiện phát triển cho các làng nghề, từ vật chất đến chính sách. Tỉnh khuyến khích phát triển các cơ sở sản xuất vừa và nhỏ, đa dạng mô hình kinh doanh và kết hợp công nghệ hiện đại với kỹ thuật truyền thống nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất.

Người dân phát triển dệt thổ cẩm.

Bên cạnh đó, tỉnh định hướng phát triển làng nghề gắn với thị trường, hội nhập quốc tế và đẩy mạnh xuất khẩu theo hướng bền vững, tăng trưởng xanh. Các mô hình sản xuất tuần hoàn, tiết kiệm nguyên liệu, bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu và ứng dụng công nghệ số trong quản lý, quảng bá, xúc tiến thương mại được đặc biệt quan tâm.

Để đảm bảo nguồn nguyên liệu, các địa phương xây dựng và duy trì vùng cung ứng phục vụ làng nghề như cây lùng ở Châu Tiến; mây, tre, mét ở Tam Thái, Tam Quang, Tương Dương; đậu làm tương ở Nam Đàn…

Cuối cùng, yếu tố then chốt là đào tạo nguồn nhân lực. Tỉnh hỗ trợ nghệ nhân và thợ giỏi tham gia các khóa tập huấn về sư phạm, kỹ năng dạy nghề, thiết kế mẫu và nắm bắt xu hướng thị trường; đồng thời nâng cao tay nghề, kiến thức an toàn lao động, công nghệ thông tin và chuyển đổi số cho lao động tại các làng nghề.

Phát triển làng nghề với du lịch cộng đồng không chỉ góp phần giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống, mà còn mở ra hướng đi bền vững cho kinh tế địa phương.

Việc gắn kết bảo tồn và phát triển làng nghề với du lịch cộng đồng không chỉ góp phần giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống, mà còn mở ra hướng đi bền vững cho kinh tế địa phương. Khi các làng nghề được khôi phục, nâng tầm và đưa vào khai thác du lịch một cách bài bản, người dân trở thành chủ thể hưởng lợi, du khách có thêm trải nghiệm chân thực, còn địa phương có cơ hội tạo dựng thương hiệu đặc trưng.

Tuy nhiên, để kích cầu hiệu quả, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng trong quy hoạch, đào tạo, đầu tư hạ tầng và quảng bá sản phẩm. Chỉ khi bảo tồn đi đôi với đổi mới sáng tạo, phát triển du lịch dựa trên bản sắc nhưng đáp ứng nhu cầu hiện đại, mô hình du lịch cộng đồng gắn với làng nghề mới thật sự phát huy tiềm năng và mang lại giá trị lâu dài.

Theo Công Lý